Dziś zapraszamy na wywiad z dietetykiem i nutrigenetykiem, który wprowadzi Cię w temat badań genetycznych służących lepszemu dobieraniu najwyższej klasy zaleceń. A to wszystko, aby osiągać jak najlepsze zdrowie z uwzględnieniem indywidualnych uwarunkowań genetycznych. Magda Puchałka jest absolwentką dietetyki na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym oraz absolwentką studiów na Uniwersytecie Wysp Balearskich w dziedzinie nutrigenomiki i żywienia spersonalizowanego. Dziś rozmawia z tym specjalistą rozmawia zespół DrDiagnoza.com, zapraszamy!

Badania nutrigenetyczne - czego można się z nich dowiedzieć?

Testy genetyczne oraz nutrigenomika są przyszłością spersonalizowanej opieki zdrowotnej. Pomimo nieustannie prowadzonych badań, dotychczas zgromadzona wiedza pozwala wskazać jak poszczególne geny przyczyniają się do zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób i, co ważniejsze, pozwala określić rolę, jaką nasze żywienie oraz styl życia pełnią w zapobieganiu tym procesom.

Ludzkie DNA składa się z 3 miliardów podstawowych par nukleotydów – jednostek budujących każdą z nici DNA. Ponad 99% z nich jest identyczna dla każdego z nas. Reszta zawiera małe zmiany znane jako SNP (polimorfizm pojedynczego nukleotydu). Zazwyczaj same SNP nie powodują choroby. Mogą natomiast wpływać na podatność na wystąpienie choroby i zmieniać wrażliwość na czynniki środowiskowe.

Badania genetyczne oceniają obecność wariantów genetycznych. SNP mogą mieć duży wpływ na funkcjonowanie genów, w których występują. To z kolei wywiera efekt na proces biologiczny, w którym poszczególne geny są aktywne, wpływając dalej na funkcje metaboliczne, które są kluczowe dla utrzymania organizmu w zdrowiu. Wiedza o występowaniu SNP u pacjenta niesie za sobą wiele zalet dla jego zdrowia. Pozwala ona lekarzowi wskazać prawidłowy sposób odżywienia i zarekomendować właściwy styl życia w celu skompensowania występujących wariantów genetycznych.

Jak na wyniku badań nutrigenetycznych może skorzystać przeciętny człowiek?

Tworzenie planu żywieniowego opartego na nutrigenomice pozwala na spersonalizowanie sposobu odżywiania w celach takich jak: kontrolowanie masy ciała, poprawa osiągnieć sportowych (optymalizacja planu treningowego oraz strategii regeneracji), zapobieganie chorobom sercowo-metabolicznym, nowotworom i innym zaburzeniom mogącym wynikać z prowadzonego stylu życia.

Jakie geny bada DNAlife?

Mamy 4 podstawowe kryteria dołączania zmian genetycznych do naszego raportu. Każdy uwzględniony przez nas SNP musi być:

istotny – wywierać bezpośredni wpływ na określone procesy biochemiczne, które powodują znane objawy lub choroby,

powszechny – występować stosunkowo powszechnie w ogólnej populacji,

modyfikowalny – możemy modyfikować jego ekspresję poprzez czynniki środowiskowe tj. dietę i styl

życia,

wymierny - wpływ interwencji klinicznych na modyfikację ekspresji SNP jest mierzalny za pomocą testów laboratoryjnych.

Czy możesz podać przykłady informacji, które można otrzymać po wykonaniu badania?

Przykładowo, test DNAlifeDIET zawiera gruntownie przebadane warianty genetyczne mające wpływ na utrzymanie prawidłowej masy ciała. Od 40 do 80% odchylenia masy ciała od normy jest spowodowane czynnikami genetycznymi, dlatego nie wszyscy z nas chudną bądź przybierają na wadze w trakcie stosowania tej samej diety. W związku z tym identyfikowanie indywidualnych reakcji na dietę i zmianę stylu życia w celu kontroli masy ciała może być bardzo korzystne. Dla przykładu: niektóre warianty genów są związane z opornością na utratę masy ciała, gdy występuje wysokie spożycie węglowodanów w diecie. Inny przykład stanowić mogą polimorfizmy, które wiążą się z mniejszą masą ciała, gdy w diecie występuje wyższe spożycie jednonienasyconych tłuszczów - około 13% dobowego zapotrzebowania energetycznego.

Inny przykład – w oparciu o Twoje geny badane w obszarze detoksykacji, widzimy, że Twój genotyp przyczynia się do zmniejszonej zdolności detoksykacji, a tym samym do zwiększonego ryzyka uszkodzenia DNA. W takiej sytuacji należy zmniejszyć "obciążenie" fazy pierwszej detoksykacji poprzez zmniejszenie narażenia na działanie środowiskowych czynników rakotwórczych, takich jak dym papierosowy, żywność wędzona i grillowana, pestycydy i inne zanieczyszczenia. Aby wesprzeć drugą fazę detoksykacji, należy zwiększyć spożycie różnych owoców i warzyw, najlepiej organicznych, ze szczególnym naciskiem na dzienne spożycie warzyw kapustnych i czosnkowych. Specyficzne składniki odżywcze, o których wiadomo, że wspomagają fazę drugą detoksykacji obejmują: DIM, sulforafan, resweratrol i kurkuminę. Może być wymagana suplementacja.

Na czym polega samo badanie?

Badanie jest niezwykle proste, bezbolesne i można je wykonać samemu. Polega na pobraniu wymazu z wewnętrznej strony policzka. Najlepiej jest pobrać próbkę rano przed myciem zębów, jedzeniem i piciem. Można to również zrobić o dowolnej porze - godzinę po jedzeniu, piciu lub myciu zębów.

Czy jedno badanie starcza na całe życie?

Tak, gdyż nasze geny nie zmieniają się w ciągu naszego życia.